poniedziałek, 15 października 2007

Plecak na wyprawę w góry

Ciekawy artykuł o doborze plecaka na górskie wycieczki.

Wielkość i rodzaj

Pomimo, iż każdy bierze ze sobą w góry tyle sprzętu ile chce, daje się zaważyć pewne zależności, które pozwalają nam określić wielkość plecaka w zależności od czasu trwania wycieczki.
1-2 dni:
Plecak o pojemności 30-50 litrów zwane "szturmówkami" lub "sztormówkami". Przydatne także na co dzień - choćby do noszenia materiałów do pracy.
W grupie tej znajdują się konstrukcje bardzo proste jak i zaawansowane, wybór jest uzależniony od przeznaczenia. Cecha tych plecaków jest duża uniwersalność zastosowania, od warunków miejskich do wspinaczki w górach.
Dobry plecak z tej grupy powinien posiadać usztywnienie, bądź stelaż na plecach, pas biodrowy i klapę. Istotne jest, żeby pas biodrowy, nawet w tak szczątkowej postaci jak szeroka na 5 cm taśma nie był wyprowadzany z bocznych szwów plecaka. Powoduje to ze ciężar w dużo mniejszym stopniu przenoszony jest na biodra. Optymalne rozwiązanie to wyprowadzenie taśmy z takiego samego miejsca jak w "dużych" plecakach. Jako przykład pozytywny opisanych rozwiązań podałbym Lafume Extrem 32 l, negatywny to Natalex Yuki 38+7.
Korzystniej jest gdy plecak zamykany jest od góry klapą z jedną klamerka niż, co się spotyka w niektórych rozwiązaniach, zamkiem błyskawicznym. Zamek się psuje jeżeli często plecak upychamy, a wymiana jest kłopotliwa Jeśli chodzi o tasiemki to z boku powinny być możliwości doczepienia: karimaty (czyli nieco dłuższe tasiemki) i kijków (wystarcza krótsze taśmy), na górze tradycyjnie taśmy pod raki, z tylu na czekan lub dwa.
Komin zwiększający pojemność jest bardzo wskazany.
Przeznaczenie w dużej mierze determinuje wykonanie plecaka, czyli im ciężej będzie wykorzystywany tym mocniejszy materiał. Z praktyki wiem ze zakatowanie poprawnie uszytego (zabezpieczone szwy) plecaka z nylonu może zająć sporo czasu, ale tak się składa ze plecaki dobre konstrukcyjnie są szyte z droższych materiałów.

3-7 dni:
Tu najlepiej sprawdzi się plecak w przedziale wielkości 50-80 litrów, w zależności od długości trasy, przewidywanej pogody, upodobań kulinarnych, etc. Ponieważ zamierzasz spędzić kilka dni poza "bazą" to mogą Ci być potrzebne takie przedmioty jak śpiwór, karimata, a często także i namiot. Boczne troki mogą być szczególnie przydatne przy noszeniu picia, które jest wtedy łatwo i szybko osiągalne, nawet podczas marszu (wymaga to odrobiny wprawy).
Plecaki z tej grupy wystarczają większości osób na wielodniowe wędrówki z pełnym wyposażeniem. Wykonane są najczęściej z mocnych lub bardzo mocnych materiałów i właściwie tylko niezabezpieczenie szwów powoduje ich rozpruwanie. Również możliwości troczenia do plecaka są zazwyczaj bardzo szerokie, natomiast istotne różnice występują w doborze tasiemek oraz klamer co wpływa na wygodę posługiwania się paskami troczącymi.
Podstawowe różnice konstrukcyjne to m.in.
* Sposób mocowania klapy (klapa nieruchoma: Karrimor, Natalex). Klapa ruchoma np. Alpinus, VauDe (tutaj z klapy można zrobić mały plecaczek) rozwiązania systemu nośnego z rożna jakością systemu wentylacji pleców, możliwością regulacji szerokości rozstawu szelek nośnych, oraz dopasowywania systemu nośnego do użytkownika.
* Dostęp do dolnej komory. Moim zdaniem lepszym rozwiązaniem jest zrobienie przez producenta klapki niż rozwiązanie typu "koparka".
* Stelaż najlepiej gdy jest wykonany z płaskowników aluminiowych (duraluminiowych). Są one odporniejsze na uszkodzenia, chociaż widziałem ostatnio plecak Natalexu gdzie płaskowniki stelaża odkształcały się w czasie noszenia średnio ciężkiego plecaka. W moim Terrkumie VauDe stelaż jest bardzo wygodny, ale jest to rodzaj ramy wykonanej z tworzywa. Niechlujne spakowanie plecaka może spowodować popękanie gdy się na nim siadzie, lub w czasie transportu lotniczego, czy samochodowego.
* Konstrukcja i zawieszenie pasa biodrowego. Moim zdaniem dwuwarstwowe pasy biodrowe są wyraźnie wygodniejsze. Powołam się jeszcze na przykład swojego Ter kuma gdzie pas biodrowy jest zamocowany na śrubie umożliwiającej wahadłowe ruchy w czasie marszu. To naprawdę niesamowicie odciąża kręgosłup, porównywałem! Klasyczne rozwiązanie zamocowania pasa biodrowego rożni się jeszcze konstrukcja poduszeczki dotykającej kręgosłup, ale niewiele wiem na ten temat.

Lepsza odporność plecaka na wodę daje fabryczne laminowanie Cordury od strony wewnętrznej. Nawet po wielu latach plecak przecieka wyraźnie mniej niz. nielaminowany.

Powyżej 7 dni:
Tu ciężko Ci będzie obyć się bez DUŻEGO plecaka, szczególnie gdy idziesz w góry, gdzie występują problemy z zaopatrzeniem. Oczywiście są tacy, którzy potrafią się spakować w plecak mniejszy, jednak z reguły potrzebny Ci będzie większy niż 80 litrów. Jak poprzednio - przydatne będą troczki na plecaku.
Budowa jest analogiczna jak w grupie opisanej powyżej, pozwalają one zabrać więcej, ale raczej już nie ciężej, bo poruszanie się w górach z worem powyżej 25 kg jest dużą sztuką.
Jest jeszcze kwestia "wysmukłości" plecaka: można spotkać wory o kształcie bardziej przysadzistym lub wysmukłym. Ja wole te drugie, chodzi mi się z nimi lepiej chociaż trzeba się trochę nagłówkować przy pakowaniu i w pewnych sytuacjach trochę gorzej się z nimi porusza.

Długie wyprawy z "bazami":
Jeżeli wycieczka, która planujesz ma trwać powyżej tygodnia, a po drodze kilkakrotnie planujesz rozbić "bazę" z której następnie będziesz wychodził na krótsze wypady, najlepszym rozwiązaniem będzie wzięcie dużego plecaka, oraz drugiego - małego. Duży plecak będzie Ci służył za "dom" i zawierał wszystko, na krótkie wypady z "bazy" będziesz brał mały. Dla wspinaczy plecak mały powinien mieć troki na sprzęt (co w wypadku "truptaczy" nie jest konieczne, choć bardzo wygodne).

Przy wyborze plecaka ważne jest także to, jak zamierzamy "zdobywać" zaopatrzenie: w większości polskich gór w każdej wsi można zrobić zakupy, co oszczędza nam noszenia kilogramów prowiantu na plecach. Z drugiej strony czasami wybór w wiejskich sklepikach nie bywa wielki i bazowanie tylko na wiejskim handlu może spowodować monotonię w dziedzinie naszych posiłków.
Zwróć też uwagę czy plecak jest damski czy męski - niby nic, lecz powoduje znaczne zwiększenie komfortu, dzięki lepszemu dopasowaniu plecaka do ciała.
Kolejnymi poprawkami na wielkość plecaka są noclegi - jeżeli zamierzasz spać w schroniskach, nie będziesz potrzebował wielu rzeczy takich jak karimata, kuchenka, etc. - miej to na uwadze planując wybór plecaka.
Równocześnie idąc na dłuższą wycieczkę nie bierz za dużo ubrań - lepiej wziąć mniej i zrobić po drodze pranie - ubrania zajmują koszmarnie dużo miejsca w plecaku.

źródło: http://www.faq.e-gory.pl/plecaki.html